Nghiên cứu Quốc tế

Với hơn 17 triệu km2, Nga là quốc gia có diện tích rộng lớn nhất thế giới, vắt qua 2 lục địa Á-Âu cùng nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, đa dạng. Tuy nhiên, dân số Nga lại hết sức thưa thớt. Theo số liệu mới nhất của Liên Hợp quốc, tính đến ngày 07.3.2024, Nga có 144.111.287 người, chiếm 1,78% dân số thế giới. Mật độ dân số của Nga là 9 người/km2. Bên cạnh đó, Nga còn phải đối mặt với tình trạng suy giảm dân số. Vì vậy, dân số là một trong những vấn đề nổi bật được thể hiện trong Thông điệp Liên bang Nga năm 2024.

Bản đồ lãnh thổ Liên bang Nga

Bạn đang xem: Nghiên cứu Quốc tế

1. Dân số thưa thớt trên một nước Nga giàu có, rộng lớn nhất thế giới – thách thức lớn để trở Nga thành một quốc gia hùng cường

Đề cập đến vấn đề dân số và chất lượng nguồn nhân lực cũng như vai trò của gia đình đối với sự phát triển của đất nước, Tổng thống Nga nhấn mạnh: Tôi chắc chắn rằng nhiều người đã đến thăm triển lãm “Nước Nga”. Mọi người đến đó để tận mắt chứng kiến và để con cháu họ thấy được rằng Tổ quốc chúng ta giàu có và rộng lớn như thế nào. Năm gia đình cũng đã được phát động tại triển lãm này. Những giá trị về tình yêu thương, sự hỗ trợ và tin cậy lẫn nhau, cũng như văn hóa, truyền thống, lịch sử và các nguyên tắc đạo đức, đã được truyền lại trong gia đình từ thế hệ này sang thế hệ khác. Thế nhưng, mục đích chính của gia đình là sinh con đẻ cái, duy trì nòi giống, nuôi dạy con cái và do đó là đảm bảo sự tồn tại của dân tộc đa sắc tộc của chúng ta. Chúng ta có thể nhìn thấy những gì đang xảy ra ở một số quốc gia mà ở đó các chuẩn mực đạo đức và gia đình đang bị phá hủy một cách cố ý, và các dân tộc đang bị đẩy đến chỗ diệt vong và suy thoái. Chúng ta chọn sự sống. Nước Nga đã, đang và vẫn sẽ là thành trì của những giá trị truyền thống vốn được cho là nền tảng của nền văn minh nhân loại.

Theo số liệu mới nhất từ Liên Hợp quốc, tính đến ngày 07.3.2024, Nga có 144.111.287 người, chiếm 1,78% dân số thế giới. Mật độ dân số của Nga là 9 người/km2. Tuy nhiên, Nga đang phải đối mặt với tình trạng dân số suy giảm. Theo dự báo, năm 2024, dân số của Nga dự kiến sẽ giảm -487.280 người và đạt 143.719.551 người vào đầu năm 2025. Gia tăng dân số tự nhiên được dự báo là âm vì số lượng sinh sẽ ít hơn số người chết đến -395.728 người. Nếu tình trạng di cư vẫn ở mức độ như năm 2023, dân số sẽ giảm -91.552 người. Điều đó có nghĩa là số người chuyển đến Nga để định cư sẽ ít hơn so với số người rời khỏi đất nước này để định cư ở một nước khác[1]. Thông điệp Liên bang 2024, Putin thừa nhận tình trạng suy giảm dân số thế giới nói chung và ở Nga nói riêng. Ông nói: Đúng là ngày nay cả Nga và nhiều quốc gia khác đều đang phải đối mặt với tình trạng tỷ lệ sinh giảm. Các nhà nhân khẩu học cho rằng thách thức này liên quan đến những thay đổi về xã hội, kinh tế, công nghệ, văn hóa và giá trị toàn cầu. Những người trẻ tuổi học hành, xây dựng sự nghiệp, cải thiện cuộc sống, và hoãn lại việc sinh con. Rõ ràng là không chỉ nền kinh tế và chất lượng của lĩnh vực xã hội ảnh hưởng đến nhân khẩu học và tỷ lệ sinh, mà những định hướng sống được khuyến khích trong gia đình và định hình bởi văn hóa và giáo dục cũng có ảnh hưởng rất lớn. Tất cả các cấp chính quyền, xã hội dân sự và giới mục sư thuộc các tôn giáo truyền thống của chúng ta có đóng góp rất quan trọng ở đây.

2. Những giải pháp quan trọng nhằm giải quyết vấn đề dân số và hỗ trợ các gia đình ở Nga trong Thông điệp Liên bang 2024

Xem thêm : Bảng giá xe ga Honda Vision mới nhất tháng 11/2021

Theo Putin, để đảm bảo tăng trưởng dân số, trong 6 năm tới, Nga phải đạt được mức tăng tỷ lệ sinh bền vững. Để đạt được điều này, sẽ cần có thêm các quyết định về hệ thống giáo dục, phát triển địa phương và kinh tế. Vấn đề hỗ trợ và cải thiện chất lượng cuộc sống của gia đình được Putin nhắc đến trong gần như tất cả các phần của Thông điệp.

Putin bắt đầu với một trong những vấn đề gia đình cấp bách nhất, đó là thu nhập thấp, điều mà các gia đình đông con hiện phải đối mặt. Ông cho biết, năm 2000 ở Nga có tới hơn 42 triệu người sống dưới mức nghèo. Kể từ đó, tình hình đã thay đổi đáng kể. Cuối năm 2023, số người sống dưới mức nghèo giảm xuống còn 13,5 triệu người. Tất nhiên, theo Putin, con số này vẫn rất lớn, nhưng ông coi giải quyết vấn đề này là ưu tiên thường trực và đề cập đến một loạt biện pháp đã được áp dụng gần đây ở Nga. Chẳng hạn, từ ngày 01.01.2023, chế độ trợ cấp hằng tháng duy nhất ở Nga đã được áp dụng cho các gia đình có thu nhập thấp, từ khi người mẹ mang thai cho đến khi đứa trẻ đủ 17 tuổi. Năm 2023, hơn 11 triệu người đã nhận được trợ cấp này. Putin cho biết, Chính phủ Nga đã đơn giản hóa nhiều thủ tục đăng ký tham gia chương trình bảo trợ xã hội, trong đó ưu tiên các gia đình đông người. Giờ đây, ở Nga đơn đăng ký có thể được gửi qua cổng Dịch vụ Nhà nước với một bộ giấy tờ tối thiểu. Ông cam kết, sẽ mở rộng phạm vi áp dụng của biện pháp này và nhấn mạnh, điều này sẽ cần thêm tiền – khoảng 100 tỷ ruble.

Trong Thông điệp, Putin thừa nhận: Vấn đề nghèo đói vẫn còn gay gắt và đang ảnh hưởng trực tiếp đến hơn 9% dân số cả nước. Theo các chuyên gia, tỷ lệ hộ nghèo trong số các gia đình đông con là khoảng 30%. Cần phải đặt ra mục tiêu rõ ràng và nhất quán hướng tới đạt được các mục tiêu đó. Cụ thể, đến năm 2030, tỷ lệ nghèo ở Nga phải giảm xuống dưới 7%, và giảm hơn một nửa đối với các gia đình đông con, xuống ít nhất là 12%. Theo đó, Nga sẽ phải đặc biệt chú trọng đến việc giảm nghèo, trước hết là cho những gia đình đông con. Ông nhấn mạnh: Hỗ trợ các gia đình có con nhỏ là lựa chọn đạo đức cơ bản của chúng ta. Gia đình đông con phải trở thành chuẩn mực, triết lý của đời sống xã hội, kim chỉ nam cho toàn bộ chiến lược của nhà nước.

Trong Thông điệp, Tổng thống Nga Putin đề cập đến những vấn đề chính nhằm hỗ trợ, phát triển nhân tố gia đình, nhất là các gia đình đông con. Trong Thông điệp, ông cho biết: (1) Ngoài các chương trình liên bang, các địa phương của Nga đang thực hiện biện pháp riêng để hỗ trợ các gia đình có con nhỏ. Trước hết, tôi muốn cảm ơn các đồng nghiệp của mình vì công việc này và đề xuất hỗ trợ thêm cho các địa phương có tỷ lệ sinh dưới mức trung bình của Nga. Điều này đặc biệt quan trọng đối với miền Trung và vùng Tây Bắc nước Nga. Vào năm 2022, có 39 khu vực có tổng tỷ suất sinh thấp hơn mức trung bình của Nga. Đến cuối năm 2030, chúng ta sẽ phân bổ ít nhất 75 tỷ ruble cho những khu vực này để họ có thể tăng cường các chương trình hỗ trợ gia đình. Nguồn tiền này sẽ bắt đầu được giải ngân vào năm tới; (2) Hơn 110 triệu m2 nhà ở đã được xây dựng ở Nga trong năm 2023. Con số này cao gấp rưỡi so với con số cao nhất mà Liên Xô đạt được vào năm 1987, cụ thể là 72,8 triệu m2. Quan trọng hơn, trong 6 năm qua, hàng triệu gia đình Nga đã cải thiện điều kiện nhà ở của mình; hơn 900.000 gia đình được hưởng lợi nhờ chương trình thế chấp ưu đãi dành cho hộ gia đình, bắt đầu vào năm 2018. Chúng ta liên tục mở rộng phạm vi áp dụng, đầu tiên là những gia đình có hai con trở lên, sau đó là những gia đình có một con. Chương trình thế chấp ưu đãi dành cho hộ gia đình có hiệu lực đến tháng 7/2024. Tôi đề xuất gia hạn đến năm 2030 và vẫn giữ các con số chính. Những gia đình có trẻ em dưới 6 tuổi cần được đặc biệt chú ý; lãi suất vay ưu đãi dành cho họ sẽ được giữ nguyên ở mức 6%. Ngoài ra, hiện nay khi một gia đình sinh con thứ ba, nhà nước sẽ hoàn trả một phần – cụ thể là 450.000 ruble – khoản vay thế chấp của gia đình đó. Tôi cũng đề xuất gia hạn quy định này đến năm 2030. Trong năm 2024, chương trình này sẽ cần gần 50 tỷ ruble; con số đó sẽ ngày càng tăng, nhưng chúng ta không thiếu tiền cho việc này. Nhìn chung, mục tiêu là làm sao để các dự án nhà ở đang được xây dựng có giá cả phải chăng hơn cho các gia đình, để quỹ nhà ở của đất nước được đổi mới một cách có hệ thống; (3) Hiện có hơn 2 triệu gia đình ở Nga có 3 con trở lên. Những gia đình như vậy chắc chắn là niềm tự hào của chúng ta. Hãy nhìn những con số thực tế: Từ năm 2018 đến năm 2022, số lượng gia đình đông con ở Nga đã tăng 26,8% – một chỉ số tốt. Tôi đã ký sắc lệnh thành lập quy chế gia đình nhiều con, theo yêu cầu của người dân. Quy chế này phải được cụ thể hóa bằng các quyết định cấp liên bang và khu vực, đáp ứng kỳ vọng của người dân. Trong những gia đình có nhiều con, có rất nhiều điều phải lo lắng và cha mẹ cần có nhiều nguồn lực hơn để giải quyết các vấn đề thường ngày. Tôi đề xuất tăng gấp đôi mức khấu trừ thuế cho đứa con thứ hai lên 2.800 ruble mỗi tháng và lên tới 6.000 ruble mỗi tháng cho con thứ ba và mỗi con tiếp theo. Điều này có nghĩa là gì? Theo đề xuất này, một gia đình có ba con sẽ tiết kiệm được thêm 1.300 ruble mỗi tháng. Đồng thời, tôi cũng đề xuất tăng mức thu nhập hằng năm được áp dụng khoản khấu trừ từ 350.000 lên 450.000 ruble. Biện pháp hỗ trợ này được cung cấp tự động mà không cần người dân gửi đơn đăng ký. Riêng về chương trình trợ cấp thai sản, giờ đây, một gia đình khi sinh con đầu lòng sẽ được chi trả 630.000 ruble, và thêm 202.000 ruble khi sinh con thứ hai. Mức trợ cấp thai sản thường xuyên được bù lạm phát. Chương trình trợ cấp thai sản của chúng ta có hiệu lực đến đầu năm 2026, nhưng tôi đề xuất kéo dài ít nhất đến năm 2030.

Ngoài ra, trong Thông điệp, Tổng thống Putin cho rằng, cần phải tăng tài trợ cho hệ thống này từ ngân sách liên bang, đưa lên một tiêu chuẩn cao duy nhất. Điều này bao gồm việc đảm bảo khả năng tiếp cận tối đa cho khoảng nửa triệu người dân Nga đang cần sự giúp đỡ nhất. Đến năm 2030, chúng ta phải đảm bảo rằng 100% người dân có nhu cầu được sử dụng các dịch vụ chăm sóc dài hạn phải được hưởng lợi từ hệ thống đó.

3. Phát triển dân số phải gắn liền với việc nâng cao chất lượng dân cư – Nội dung quan trọng trong Thông điệp Liên bang Nga 2024

Xem thêm : Mã ZIP Hà Nội là bao nhiêu? Hướng dẫn tra cứu ZIP Code Hà Nội nhanh chóng

Vấn đề dân số luôn gắn liền với chất lượng nguồn nhân lực, để đạt được mục tiêu tuổi thọ trung bình đạt 78 tuổi vào năm 2030, Putin đề xuất triển khai một chương trình toàn diện mới về chăm sóc sức khỏe bà mẹ, bảo vệ sức khỏe của trẻ em và thanh thiếu niên, bao gồm cả sức khỏe sinh sản, để trẻ em được sinh ra, lớn lên khỏe mạnh và trong tương lai có những đứa con khỏe mạnh. Ông nhấn mạnh: Một trong số các ưu tiên của chương trình này sẽ là mở rộng mạng lưới phòng khám thai, hiện đại hóa trung tâm chu sinh, phòng khám nhi và bệnh viện nhi. Theo đó, trong 6 năm tới, Nga sẽ phân bổ thêm hơn 1.000 tỷ ruble chỉ riêng cho xây dựng, sửa chữa và trang bị các cơ sở chăm sóc sức khỏe.

Thông điệp 2024 cho biết, trong những năm gần đây, số lượng người dân thường xuyên luyện tập thể thao đã tăng lên đáng kể. Đây là một trong những thành tựu quan trọng của Nga. Trong Thông điệp, Putin nhắn nhủ, cần khuyến khích mọi người có trách nhiệm với sức khỏe của mình. Ông cũng cho biết: Bắt đầu từ năm tới, chúng ta sẽ khấu trừ thuế cho tất cả những người đều đặn khám sức khỏe theo lịch cũng như đáp ứng các tiêu chuẩn sức khỏe GTO – “sẵn sàng lao động và bảo vệ đất nước”. Trong Thông điệp, Putin khuyến khích mọi người tích cực tham gia thể thao, nâng cao sức khỏe. Ông khuyên nhủ mọi người với câu nói đùa: “Đừng uống rượu nữa – hãy trượt tuyết đi!”. Đồng thời, ông đề xuất sử dụng nguồn lực liên bang để xây dựng thêm mỗi năm ít nhất 350 công trình thể thao ở các khu vực, chủ yếu ở các thị trấn nhỏ và vùng nông thôn. Đó có thể bao gồm các khu liên hợp đa năng, hoặc sân tập nơi trẻ em, người lớn và cả gia đình có thể luyện tập. Theo đó, Nga sẽ phân bổ thêm khoảng 65 tỷ ruble từ ngân sách liên bang cho mục đích này trong vòng 6 năm tới.

Đối với các cơ sở đào tạo, Thông điệp nhấn mạnh: Các trường đại học, cao đẳng, phổ thông, mầm non phải tạo điều kiện cho các hoạt động thể dục thể thao. Ngoài ra, nhiều trường mẫu giáo được xây dựng từ thời Liên Xô cần được làm mới. Năm 2024, chúng ta sẽ bắt đầu một chương trình đại tu. Đây là vấn đề được người dân phản ánh rất nhiều. Đối với trường học, khoảng 18.500 tòa nhà cần được sửa chữa lớn. Đến năm 2030, chúng ta sẽ giúp các khu vực giải quyết triệt để vấn đề tồn đọng này và trong tương lai sẽ tiến hành sửa chữa trường học định kỳ. Những gì đã làm được cho đến nay cho thấy ta đang đi đúng hướng. Tổng cộng, hơn 400 tỷ ruble sẽ được phân bổ thêm để sửa chữa lớn các trường mẫu giáo và trường học.

Ngoài ra, Putin đề xuất, trong 6 năm tới, Nga sẽ đổi mới hoặc mở mới phòng y tế ở những trường học có nhu cầu. Thông điệp cho biết: Trong năm học 2022-2023, chỉ có 65% trong tổng số 39.440 trường học có phòng y tế. Vấn đề này cần phải được khắc phục. Trong Thông điệp Liên bang, Tổng thống Nga còn nhấn mạnh, ngày nay, nhiều thành phố lớn đang tích cực phát triển, làm gia tăng gánh nặng lên lĩnh vực xã hội. Vấn đề số lượng học sinh phải học ca 2 ngày càng tăng, thậm chí ở một số trường còn áp dụng học ca 3, cũng như quan tâm đến đời sống của đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục cũng được Putin đề cập khá toàn diện trong Thông điệp Liên bang 2024.

Khuyến khích tăng tỉ lệ sinh gia tăng dân số, đặt ra những vấn đề cần giải quyết nhằm cải thiện đời sống vật chất, tinh thần, nâng cao chất lượng dân cư ở nước Nga thời gian tới là một trong những nội dung hết sức quan trọng của Thông điệp Liên bang Nga 2024. Tuy nhiên, để hiện thực hóa được những nội dung trên đòi hỏi Chính phủ Nga sẽ phải vượt qua hàng loạt khó khăn thách thức từ tâm lý người dân đến tài chính Liên bang và của từng địa phương để giải quyết vấn đề này. Nhưng với tư cách là một nước lớn, vấn đề quan trọng nhất chính là Nga phải tìm ra giải pháp chấm dứt xung đột, thiết lập hòa bình không chỉ trên lãnh thổ nước Nga mà còn trong khu vực và trên phạm vi toàn thế giới.

Đình Thiện – Văn Minh

(Kỳ 3: Kỳ vọng về sự phát triển kinh tế Nga trong Thông điệp Liên bang năm 2024)

Nguồn: https://duhochanquocchd.edu.vn
Danh mục: Khám Phá