Tìm hiểu 5/5 là ngày gì? Nguồn gốc, ý nghĩa và cách chuẩn bị mâm cúng dịp Tết Đoan Ngọ

Bên cạnh dịp Tết Nguyên Đán cổ truyền thì người Việt còn rất nhiều những ngày lễ Tết khác trong năm. Mỗi ngày lễ lại có những ý nghĩa riêng, gắn liền với cuộc sống sinh hoạt ở từng vùng miền. Tham khảo bài viết sau để nắm được ngày 5/5 là ngày gì cũng như nguồn gốc và ý nghĩa của phong tục ăn Tết 5/5.

Mùng 5 tháng 5 là ngày gì?

Trong một năm âm lịch, bên cạnh Tết Nguyên Đán người Việt còn có những ngày Tết đặc biệt khác như Tết Rằm tháng Giêng vào ngày 15/1, Tết Hàn Thực vào ngày 3/3, Tết Trung Nguyên vào Rằm tháng Bảy, Tết Trung Thu vào Rằm tháng Tám,… Vậy 5/5 là ngày gì, có phải một ngày Tết truyền thống hay không?

Bạn đang xem: Tìm hiểu 5/5 là ngày gì? Nguồn gốc, ý nghĩa và cách chuẩn bị mâm cúng dịp Tết Đoan Ngọ

Mùng 5 tháng 5 âm lịch hàng năm là Tết Đoan Ngọ hay có nơi còn gọi là Tết Đoan Dương hay Tết diệt sâu bọ. Đây cũng là một ngày Tết truyền thống, được phổ biến trên cả nước. Theo đó “Đoan” có nghĩa là mở đầu, “Ngọ” ở đây là giờ Ngọ – khoảng thời gian từ 11 giờ sáng đến 1 giờ chiều.

Như vậy các hoạt động cúng bái và ăn tết Đoan sẽ diễn ra vài buổi trưa buổi trưa. Không chỉ ở Việt Nam, tại các quốc gia khác như Triều Tiên, Nhật Bản, Trung Quốc, Hàn Quốc,… ngày 5/5 cũng được coi là ngày Tết truyền thống và ở mỗi quốc gia lại có những cách tổ chức khác nhau.

Nguồn gốc ngày Tết Đoan Ngọ 5/5

Bên cạnh việc tìm hiểu 5/5 là ngày gì, bạn có thể tìm hiểu thêm về nguồn gốc của dịp đặc biệt này để hiểu thêm về văn hóa dân tộc. Tết Đoan Ngọ gắn liền với văn hóa nông nghiệp từ xa xưa. Ngày xưa nông nghiệp phụ thuộc rất nhiều vào tự nhiên, đặc biệt vấn đề sâu bọ phá hoại mùa màng là nỗi lo lớn nhất, vì chưa có các biện pháp giải quyết hiệu quả như hiện nay.

Theo truyền thuyết dân gian, ngày xưa sau một vụ mùa bội thu, bất ngờ đàn sâu bọ hung hăng kéo đến phá hủy mùa màng. Lúc mọi người đang lo lắng chưa biết cách xử lý thì xuất hiện một ông lão tự xưng Đôi Truân, truyền dạy cách đuổi sâu bọ bằng phương pháp cúng bái những loại hoa quả. Mọi người làm theo và sâu bọ đã bị tiêu diệt.

Từ đó, ngày 5/5 hằng năm được chọn làm “Tết Đoan Ngọ” để tưởng nhớ đến vị thần này và duy trì phong tục cúng bái xua đuổi sâu bọ, cầu mong mùa màng tươi tốt. Tết Đoan Ngọ là sự kết hợp giữa tín ngưỡng dân gian và nhu cầu thực tế về sản xuất của người Việt cổ xưa, là nét văn hóa truyền thống độc đáo của dân tộc.

Hoạt động Tết Đoan Ngọ 5/5 ở các quốc gia

Tết Đoan Ngọ ở Trung Quốc

Xem thêm : Mã vạch là gì? Cách kiểm tra mã vạch thật – giả

Tết Đoan Ngọ còn gọi là lễ hội Đoan Dương ở Trung Quốc vừa có những nét tương đồng lại có những điểm khác biệt so với Việt Nam. Cũng như Việt Nam, Trung Quốc tổ chức lễ hội Đoan Dương vào ngày 5/5 âm lịch hàng năm. Đây được coi là ngày bắt đầu mùa hè tại Trung Quốc. Người dân tổ chức các hoạt động vui chơi giải trí như đua thuyền, thi leo trụ,… Món ăn phổ biến nhất trong dịp này là bánh nếp và rượu hùng hoàng.

Tết Đoan Ngọ ở Hàn Quốc

Tết Đoan Ngọ ở Hàn Quốc được gọi là lễ hội Dano hoặc lễ hội Suritnal. Dano là tên gọi khác của Đoan Ngọ trong tiếng Hàn. Đây cũng là lễ hội truyền thống cổ xưa của người dân Hàn Quốc, có từ thời Tam Quốc Triều Tiên. Mục đích ban đầu của dịp lễ này cũng là cầu mưa thuận gió hòa cho mùa màng và sau này trở thành lễ hội văn hóa lớn.

Có nhiều hoạt động trong dịp lễ hội Suritnal như múa sư tử, múa rồng, diễu hành, thi đấu cổ truyền,… thể hiện tinh thần thượng võ của người Hàn. Ngoài ra còn một số phong tục khác như xông hơi bằng thảo dược, ăn cháo gạo tiểu mạch và uống rượu truyền thống.

Tết Đoan Ngọ ở Nhật Bản

Tết Đoan Ngọ 5/5 là ngày gì ở Nhật Bản? Tại Nhật Bản, lễ hội Tango no Sekku ban đầu cũng diễn ra vào ngày 5/5 âm lịch hàng năm nhưng sau này thì đổi sang ngày 5/5 dương lịch. Trong dịp Tango no Sekku, các gia đình Nhật Bản thường treo phù hiệu có hình cá chép và trang trí nhà cửa bằng những kiểu giấy Origami. Trẻ em được mặc Kimono truyền thống và được tặng quà là các đồ chơi tiêu biểu cho văn hóa Nhật Bản.

Lúc đầu Tango no Sekku được tổ chức dành cho các bé trai nhưng hiện nay thì ngày này dành cho cả những bé gái. Đây là dịp để gia đình và xã hội thể hiện sự quan tâm tới thế hệ tương lai của đất nước.

Ý nghĩa ngày Tết Đoan Ngọ 5/5

Tết Đoan Ngọ 5/5 là ngày lễ truyền thống có ý nghĩa văn hóa sâu sắc đối với người Việt Nam. Cụ thể:

• Về mặt tâm linh, Tết Đoan Ngọ là dịp để nhân dân tưởng nhớ và tri ân công đức của những người có công với nền văn minh nông nghiệp đã có từ lâu đời. Đây cũng là ngày để bày tỏ lòng thành kính với tiền nhân tiên tổ. Người dân thờ cúng, cầu nguyện cho một năm mới an lành, thuận lợi.

• Về ý nghĩa kinh tế, đây là thời điểm khởi đầu vụ sản xuất nông nghiệp mới. Người dân cầu mong mùa màng bội thu và tích cực phát triển nghề nghiệp. Đồng thời Tết còn có ý nghĩa khuyến khích việc tiêu diệt sâu bọ để bảo vệ mùa màng.
• Về mặt văn hóa xã hội, đây là dịp để mọi người sum họp, vui chơi sau thời gian lao động vất vả. Vào ngày này, mọi người trong gia đình sẽ quây quần bên nhau, chuẩn bị mâm cúng và ăn uống vui vẻ, tăng tình đoàn kết. Tết Đoan Ngọ góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống. Đồng thời cũng củng cố tình làng nghĩa xóm, đoàn kết cộng đồng.

Chuẩn bị mâm cúng Tết Đoan Ngọ

Mâm cúng Tết Đoan Ngọ là nét văn hóa truyền thống đặc sắc của người Việt Nam. Để chuẩn bị mâm cúng trọn vẹn, thường bao gồm các thành phần chính sau:

Xem thêm : Mẹo sử dụng phím tắt chuyển sheet trong Excel, Google Sheets cực nhanh mà bạn không nên bỏ qua

Trong mâm cúng Tết Đoan Ngọ không thể thiếu bánh trôi, bánh chay làm từ gạo nếp và đậu xanh. Loại bánh này tượng trưng cho sự tròn đầy, thịnh vượng. Bên cạnh đó, người Việt thường chuẩn bị hoa tươi, trái cây như xoài, mãng cầu, vải, mận và các loại quả mùa hè đặc trưng từng vùng miền. Không thể thiếu một chén cơm rượu nếp trắng hoặc nếp cẩm; bánh nếp hoặc bánh gio, xôi chè,… tất cả đều được chế biến từ những loại lương thực quen thuộc.

Các loại đồ lễ được chuẩn bị tươm tất làm nên mâm cúng truyền thống trọn vẹn, thể hiện đạo lý và ước vọng của người Việt vào ngày Tết Đoan Ngọ. Mâm cúng thể hiện sự tri ân và cầu mong sự may mắn, bình an cho gia đình và cộng đồng.

Cơm rượu là món phổ biến nhất dịp Tết Đoan Ngọ. Cơm rượu có công dụng kích thích tiêu hóa, vừa có tác dụng giải nhiệt, lưu thông khí huyết, lại có thể kích thích tiêu hóa sau khi ăn no. Ăn cơm rượu còn thể hiện sự mừng rỡ, hân hoan sau thời gian làm lụng vất vả. Đây cũng là nét văn hóa ẩm thực truyền thống của người Việt.

Đặc biệt, ở nhiều nơi, người dân còn có phong tục ăn thịt vịt vào ngày Tết Đoan Ngọ. Theo Đông y, thịt vịt có vị ngọt, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc và bổ sung năng lượng hiệu quả. Vào mùa hè, thời tiết thường rất nắng nóng, dễ gây say nắng, mệt mỏi. Việc ăn thịt vịt trong ngày Tết Đoan Ngọ vừa có ý nghĩa văn hóa, vừa có lợi cho sức khỏe.

Tạm kết

Hy vọng, những thông tin trên đây đã giúp bạn nắm được ngày 5/5 là ngày gì, qua đó hiểu thêm về nguồn gốc và ý nghĩa cũng như các hoạt động trong ngày Tết Đoan Ngọ, từ đó có ý thức hơn trong việc tìm hiểu và trân trọng những giá trị cổ truyền của dân tộc.

Xem thêm:

• Ngày của Cha là ngày nào? Nguồn gốc, ý nghĩa và gợi ý những món quà lý tưởng tặng cha
• 1/6 là ngày gì? Nguồn gốc, ý nghĩa và các hoạt động được mong chờ nhất ngày 1/6

Tại FPT Shop, có đa dạng các sản phẩm công nghệ từ điện thoại, laptop đến các thiết bị gia dụng và nhiều sản phẩm khác, cam kết chính hãng với mức giá tốt nhất!

Xem thêm các mẫu laptop bán chạy tại đây: Laptop chính hãng

Nguồn: https://duhochanquocchd.edu.vn
Danh mục: Khám Phá